Ngã từ nóc nhà cao 6m, gãy cột sống liệt tuỷ, người bệnh được cứu sống ngoạn mục và phục hồi chức năng tuỷ sống

Bệnh nhân N.V.T, 43 tuổi, Hoà Bình nhập viện đêm muộn vào Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hoà Bình sau cú ngã trí mạng từ nóc nhà có độ cao 6m xuống. Sau ngã, người bệnh mất hoàn toàn vận động, cảm giác hai chân và bí đại tiểu tiện. Lập tức một ca mổ cấp cứu được các bác sĩ khoa Ngoại Thần kinh tiến hành ngay trong đêm đã giúp cứu sống ngoạn mục và phục hồi chức năng tuỷ sống cho người bệnh.

Ngay ngày đầu tiên sau mổ, bệnh nhân có cảm giác vùng chân và xuất hiện vận động trở lại

Ngay khi nhập viện, bệnh nhân đã được thăm khám làm đủ các xét nghiệm cấp cứu. Qua đánh giá trên phim X - Quang và chụp cắt lớp vi tính cho thấy, bệnh nhân bị chấn thương gãy cột sống thắt lưng rất nặng: Vỡ phức tạp toàn bộ thân đốt sống L4 gây biến dạng trật đoạn L3-L4-L5, hẹp hoàn toàn và chèn ép tuỷ nặng. Đây cũng là nguyên nhân chính làm cho người bệnh bị sốc chấn thương, rất đau đớn và liệt hoàn toàn hai chân, bí tiểu xuất hiện ngay sau ngã. Bệnh nhân được chỉ định mổ cấp cứu.

Ca mổ được đánh giá rất khó khăn. Yêu cầu đặt ra là phải có bác sĩ chuyên khoa sâu với kinh nghiệm lâu năm, dụng cụ phẫu thuật chuyên dụng, hiện đại hỗ trợ xử lý vết thương phức tạp như của bệnh nhân. Ngay khi tiếp nhận ca bệnh, các chuyên khoa tiến hành hội chẩn khẩn cấp gồm: Ngoại Thần kinh, Gây mê hồi sức, Huyết học truyền máu. Đồng thời, sẵn sàng các phương tiện chuyên dụng phục vụ phẫu thuật. Trong quá trình mổ, tổn thương rất phức tạp, các mảnh xương vỡ vụn di chuyển gây xé rách màng tuỷ, các rễ thần kinh bị kẹt và đứt rất nhiều, thân đốt sống vỡ vụn gây chảy máu nhiều. Tuy nhiên, với sự quyết tâm làm tốt nhất có thể cho người bệnh, các bác sĩ đã cố định lại năm đốt sống từ L2-S1, tạo hình, lấy hết các xương vỡ giải chèn ép tuỷ sống và các rễ thần kinh, nắn chỉnh lại trượt đốt sống, tạo hình, khôi phục tối đa rễ thần kinh bị chèn ép ở thân, khôi phục vá lại màng tuỷ, cắt gần hoàn toàn thân đốt sống L4 và thay thế bằng dụng cụ lồng titan. Ca mổ diễn ra trong năm tiếng. Trong quá trình mổ, bệnh nhân phải truyền bốn đơn vị máu.

Rất may mắn, sau phẫu thuật 01 ngày, bệnh nhân đã có cảm giác hai chân và vận động ngón chân. Sau sau 4 ngày hồi phục vận động. So với trước mổ hai chân bị liệt hoàn toàn thì đây có thể được đánh giá là một kỳ tích của người bệnh cũng như thành công lớn của ekip cấp cứu. Vấn đề bí tiểu của người bệnh dần dần được cải thiện. Bên cạnh điều trị, khoa Thần kinh cũng chú ý phục hồi chức năng và hỗ trợ tinh thần người bệnh. Những ngày sau mổ, điều dưỡng tại khoa hỗ trợ người bệnh hồi chức năng vận động và xoa bóp các nhóm cơ nhằm tránh thiểu dưỡng các vùng tỳ đè như đùi, mông, viêm tiết niệu kéo dài. Sau 10 ngày, đến nay, mặc dù còn xuất hiện tê bì, gấp cẳng chân còn hơi yếu nhưng bệnh nhân đã bước đầu tập đứng, đi lại. Đánh giá toàn trạng ổn định.

TS.BS Trương Như Hiển, Phó Giám đốc Bệnh viện, Trưởng khoa Ngoại Thần kinh, Trưởng kíp mổ cho biết, đối với bệnh nhân gặp chấn thương nặng vùng cột sống, tổn thương tuỷ hoàn toàn như bệnh nhân nêu trên, nếu ko được xử trí kịp thời thì đa số đều gặp di chứng sau mổ, rơi vào tình trạng liệt hoàn toàn. Trường hợp này, bệnh nhân rất may mắn khi sau mổ đã phục hồi gần như hoàn toàn. Vấn đề còn lại là việc tập phục hồi chức năng cho người bệnh.

Qua trường hợp của bệnh nhân, Bác sĩ Hiển khuyến cáo, nếu không may bị tai nạn ngã cao, người bệnh có thể phải đối mặt với các chấn thương nặng như: Chấn thương sọ não, ngực kín, chấn thương bụng, gãy xương, chấn thương chân tay… nhất là chấn thương cột sống, từ đó dễ gây ra các tổn thương thứ phát. Vì vậy, trong các trường hợp này, cần lưu ý về phương pháp sơ cứu cũng như vận chuyển người bệnh. Đối với bệnh nhân chấn thương cột sống, tuỷ sống, khi vận chuyển, bắt buộc dùng cáng cứng, cố định người tốt trên cáng, chú ý tránh các vận động xoắn vặn người dễ khiến bệnh tổn thương nặng hơn. Quan trọng nhất là bệnh nhân cần được đưa đến cơ sở y tế gần nhất để sơ cứu, sau đó đưa đến điều trị chuyên sâu tại các bệnh viện có chuyên khoa Ngoại Thần kinh để có thể chẩn đoán chính xác và mổ cấp cứu sớm nhất nếu cần.

Nguyễn Tuyết