Không được chủ quan khi đại tiện ra máu

Ung thư đại trực tràng là một trong những loại ung thư phổ biến, thường gặp ở người trên 40 tuổi. Khối u ung thư có thể khởi phát từ các polyp, một dạng tổn thương hình thành từ sự tăng sinh niêm mạc đại trực tràng. Bệnh có xu hướng phát triển âm thầm và ít biểu hiện thành triệu chứng nên nhiều bệnh nhân thường bỏ qua, dẫn đến phát hiện bệnh khi đã ở giai đoạn muộn. Một trong những triệu chứng thường gặp của bệnh lý này là đại tiện ra máu.

Tính chất của máu, số lượng máu chảy cũng như độ tuổi của bệnh nhân là các chi tiết quan trọng để đưa ra các đánh giá ban đầu về nguyên nhân chảy máu. Máu có thể đến từ đường ruột phía trên như thực quản và dạ dày, hoặc từ đại tràng và hậu môn. Chảy máu xảy ra ở đường tiêu hóa trên có thể xuất hiện phân màu đen và nhầy mũi từ hỗn hợp dịch tiêu hóa. Máu chảy ra từ đường tiêu hóa dưới có thể trông đỏ tươi hơn, khiến nhiều người hay nghĩ đến bệnh trĩ. Thực tế, có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn của hiện tượng máu trong phân. Lời khuyên cho người bệnh khi bị đi ngoài ra máu không nên chủ quan. Tuyệt đối không tự ý mua thuốc về điều trị hay điều trị bằng bài thuốc dân gian vì cốt lõi trong vấn đề này là cần xác định rõ nguyên nhân gây ra tình trạng đại tiện ra máu, có phải do khối u hay không hay do chảy máu từ niêm mạc hậu môn của bệnh trĩ hoặc nứt kẽ hậu môn? Chính vì vậy, xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân (FOBT) được khuyến khích thực hiện, đặc biệt với những người có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng cao (trên 40 tuổi, có polyp đại trực tràng, tiền sử gia đình có người mắc bệnh…). Xét nghiệm tìm máu trong phân được các chuyên gia đánh giá là một trong những xét nghiệm để sàng lọc ung thư đại trực tràng trong cộng động với độ đặc hiệu khá cao, lên tới 80%. Trường hợp kết quả bất thường hay với những người kết quả âm tính nhưng thuộc nhóm nguy cơ cao, bác sĩ sẽ chỉ định nội soi, là một trong những biện pháp quan trọng nhất để chẩn đoán ung thư đại trực tràng. Soi trực tràng với ống soi cứng cho phép phát hiện các tổn thương của trực tràng và cả đoạn đại tràng xích ma. Soi trực tràng còn cho biết hình dạng, kích thước, vị trí khối u so với rìa hậu môn để lựa chọn phác đồ thích hợp. Soi đại tràng bổ sung cho soi trực tràng để phát hiện những tổn thương phối hợp như ung thư nhiều ổ, polyp đại tràng… sinh thiết giải phẫu bệnh sẽ được thực hiện để khẳng định chắc chắn chẩn đoán. Một số lưu ý nữa đối với dấu hiệu Thay đổi thói quen đại tiện (táo bón, tiêu chảy); Hình dạng và kích thước phân bất thường; Đau bụng, khó chịu hoặc đầy hơi; Sụt cân không rõ nguyên nhân; Mệt mỏi, suy nhược… nhất là kéo dài trên 6 tháng và kèm đại tiện ra máu, cần phải đến các cơ sở y tế có đủ trang thiết bị và nhân lực để tầm soát, bởi các khối u làm hẹp đại trực tràng, gây biến dạng phân khi đi qua các vị trí này, khó chịu hoặc đau do u có thể cản trở khả năng thải khí và gây đầy hơi, sụt cân do các tế bào ung thư tiêu thụ năng lượng của cơ thể dẫn đến tình trạng mệt mỏi, suy nhược…

Để nâng cao chất lượng cuộc sống, cần chú ý đến sức khoẻ để kịp thời phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường của cơ thể để được thăm khám, điều trị đúng cách, tránh những hậu quả đáng tiếc của ung thư giai đoạn muộn do tâm lý chủ quan.

Hình ảnh nội soi đại tràng phát hiện được polyp

Hình ảnh đoạn đại tràng có u

Ts.Bs. Nguyễn Hoàng Diệu

Giám đốc Bệnh viện ĐK tỉnh Hòa Bình