LỌC MÁU ĐIỀU TRỊ SUY THẬN MẠN 6 LẦN/TUẦN GIÚP MẸ BẦU VƯỢT CẠN THÀNH CÔNG

Vừa qua, khoa Thận nhân tạo Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình đã lần đầu tiên điều trị cho bệnh nhân bị suy thận mạn lọc máu chu kỳ có thai 27 tuần. Đây là một trong những bệnh nhân hiếm hoi bị suy thận mạn có thai, giữ được thai và duy trì được sức khỏe đến ngày thai nhi đủ điều kiện chào đời. Đằng sau niềm vui lớn lao của gia đình khi được chào đón thành viên mới là công sức thầm lặng và cống hiến hết mình của đội ngũ cán bộ y tế khoa nơi bệnh nhân điều trị.

 

 

Thai phụ là B.T.O, sinh năm 1989, địa chỉ tại huyện Kim Bôi có tiền sử viêm cầu thận mạn từ năm 06 tuổi, đã được điều trị tại bệnh viện Nhi trung ương nhưng không duy trì thuốc, mà về nhà uống thuốc lá nam, không tái khám thường xuyên. Thai phụ đã có con gái 06 tuổi và chưa từng phát hiện bệnh suy thận mạn. Trong đợt có thai lần hai, bệnh nhân mệt mỏi nhiều, buồn nôn, ăn uống kém, đi khám phát hiện bệnh thận mạn giai đoạn V có chỉ định lọc máu chu kỳ.

 

Theo chương trình nghiên cứu Đa Trung tâm của Châu Âu, trong hơn 10 năm tại một số quốc gia như Bỉ, Đan Mạch, Pháp, Anh … ghi nhận 23 trường hợp có thai trong khi chạy thận nhân tạo đăng ký theo dõi, chăm sóc sinh con. Trong số đó, chỉ có 52% trẻ được sinh và sống bình thường. Tại Việt Nam, tỷ lệ phụ nữ mắc bệnh suy thận mạn mức độ V mang thai cũng là một con số cực ít. Vì vậy, trường hợp của bệnh nhân B.T.O được xếp vào nhóm bệnh nhân cực kỳ hy hữu.

 

Người bình thường có thai khó một thì bệnh nhân suy thận mạn tính lọc máu chu kỳ có thai khó hơn cả trăm lần và rất khó duy trì được thai nghén đến khi đủ tuổi thai. Do khi bị suy thận, các độc tố trong máu thường cao nên thai nhi khó có thể phát triển bình thường. Do đó, để đảm bảo sức khỏe của mẹ và thai nhi, lọc máu sẽ được thực hiện với một quy trình đặc biệt và có sự kết hợp theo dõi với nhiều chuyên khoa. Trong đó, phải điều chỉnh lại lọc máu từ 3 buổi/tuần lên 6 buổi/tuần để đảm  bảo thải độc tốt hơn. Mỗi lần lọc phải sử dụng quả lọc dây máu mới thay vì được dùng lại như các bệnh nhân chu kỳ khác. Đồng thời điều chỉnh các loại thuốc điều trị thiếu máu, tăng huyết áp, suy dinh dưỡng, điều trị rối loạn chuyển hoá can xi – phospho, dự phòng tiền sản giật, thúc đẩy sự phát triển của phổi thai nhi để vừa hỗ trợ điều trị tốt vừa không ảnh hưởng đến thai nhi. Khoa cũng phối hợp với các bác sĩ Sản khoa theo dõi điều chỉnh tăng cân, theo dõi từng chỉ số, tình trạng nước ối, siêu âm theo dõi sự phát triển của thai nhi, rau thai…

 

Nhớ lại cảm xúc khi được nghe thông báo từ người nhà về việc em bé của bệnh nhân B.T.O đã chào đời khỏe mạnh, BS.CKI Quách Thị Dung, Phó khoa Phụ trách khoa Thận nhân tạo vẫn còn nguyên cảm giác vui mừng xúc động như chào đón thành viên mới của chính gia đình ruột thịt mình.

 

Cho đến thời điểm này, BS Dung cảm thấy nhẹ nhõm hơn rất nhiều: Đối với bản thân chị nói riêng và khoa Thận nhân tạo nói chung, hơn một tháng lọc máu chu kỳ cho bệnh nhân là hơn một tháng lo toan, căng thẳng nhưng đầy trách nhiệm, tâm tư của tập thể cán bộ khoa nhằm giảm thiểu thấp nhất rủi ro có thể xảy ra. Bên cạnh đó, nắm được hoàn cảnh gia đình bệnh nhân rất khó khăn, không có việc làm, ở nhà chăm con, chồng bệnh nhân làm công nhân tại Bắc Ninh, lương thấp chỉ đủ trang trải cuộc sống của gia đình. Nhưng hiện tại theo quy định của nhà nước, bảo hiểm y tế chỉ chi trả 6 lần lọc máu/1 tuần, chưa chi trả 01 bộ dây máu quả lọc/01 lần lọc. Do vậy bệnh nhân phải cùng chi trả phần chênh lệch này, số tiền có thể lên tới 15 triệu đồng/tháng, một con số rất lớn với gia đình bệnh nhân. Do vậy khoa Thận nhân tạo đã phối hợp với phòng ban chức năng của Bệnh viện kêu gọi các nhà hảo tâm, giúp bệnh nhân được số tiền nhỏ, phần nào giải quyết được nỗi lo kinh tế của gia đình.

 

Và câu chuyện cũng đã kết thúc có hậu. Cả khoa Thận nhân tạo đã có thể vui cùng niềm vui của chị B.T.O và gia đình. Ngay sau đợt điều trị 5 tuần ổn định tại BVĐK tỉnh Hòa Bình, các bác sĩ khoa Thận nhân tạo đã chuyển bệnh nhân lên bệnh viện Bạch Mai. Ở tuần thai thứ 33, bệnh nhân được chỉ định kết thúc thai kỳ để đảm bảo sức khỏe cho cả hai mẹ con. Ngày 07/09/2020, bé Bùi Đan Huy, con trai bệnh nhân B.T.O đã chào đời trong niềm vui mừng của tất cả gia đình, các y bác sĩ hai tuyến. Đến nay, Đan Huy có sức khỏe tốt, câng nặng 2,3kg và đã được xuất viện về với bố mẹ ngày 23/09/2020.

 

Qua trường hợp của bệnh nhân B.T.O, BS Dung đưa ra khuyến cáo:

 

- Các thai phụ nên đi khám thai định kỳ theo khuyến cáo để phát hiện ra các bệnh kèm theo nói chung và bệnh thận mạn nói riêng và có hướng điều trị thích hợp, vì các triệu chứng ốm nghén 3 tháng đầu rất giống với triệu chứng bệnh thận mạn nên dễ gây nhầm lẫn.

 

- Tất cả phụ nữ mắc bệnh thận mạn tính cần phải biết được những rủi ro đối với chức năng của thận của người mẹ, sự ảnh hưởng tới thai nhi khi họ mang thai và phải được theo dõi bởi bác sỹ chuyên khoa.

 

- Các biện pháp tránh thai cần được cân nhắc sử dụng tối đa đối với bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn V có lọc máu chu kỳ do bệnh nhân thường bị rối loạn kinh nguyệt rất khó theo dõi, và khi có thai thì rất dễ gây xẩy thai và sức khỏe thai nhi kém sau này.